You are leaving our website and will be forwarded to the international website for the Utrecht Region. Via this website, our Team International helps foreign businesses expand to Utrecht Region. By following this link you will be forwarded to this external website: https://invest.utrechtregion.com
Go to invest.utrechtregion.comIn verschillende sectoren bestaan grote tekorten als het gaat om voldoende en passend opgeleide medewerkers. Denk aan zorg, ICT of onderwijs. Tekorten die de komende jaren alleen maar groter worden. Om deze het hoofd te bieden is nieuwe, minder conventionele instroom nodig. Visie, durf en lef worden gevraagd, plus organisaties die verder kijken dan hun eigen sector.
De Human Capital Agenda van de Economic Board Utrecht ondersteunt dergelijke initiatieven. In een reeks artikelen deelt Ramses de Groot, domeinmanager Human Capital Agenda bij de EBU daarom graag aansprekende voorbeelden van bedrijven en organisaties die voorop lopen. Eerder las u al over Amerpoort en ITvitae. “Een goed georganiseerde instroom van docenten is cruciaal voor een vitaal regionaal economisch ecosysteem. Daarom is het Edupact ook op bestuurlijk niveau goed vertegenwoordigd in het HCA-cluster van de EBU. Manon Koldewijn, programmaleider namens het Edupact, schetst een aantal initiatieven die het lerarentekort moeten terugdringen.”
Regionale schoolbesturen namen samen met de lerarenopleidingen van Hogeschool Utrecht, Hogeschool voor de Kunsten Utrecht en Universiteit Utrecht in 2017 het initiatief tot een Edupact. Doel: aantrekken, binden en boeien van leraren voor de hele onderwijskolom, van primair tot hoger beroepsonderwijs. “Vooral in het VO en MBO is de vraag naar leraren groot. We merken dat de instroom vanuit reguliere opleidingen onvoldoende is om deze vraag op te vangen,” zegt Manon Koldewijn. Namens het Edupact is zij programmaleider voor actuele projecten die het tekort moeten terugdringen. “Bij techniek, ICT en de exacte vakken in het VO is de nood het hoogst. Maar ook bij andere vakken dreigen tekorten. De behoefte aan docenten is zo groot dat aanvullende vormen van instroom nodig zijn. We moeten enerzijds slim en creatief op zoek gaan naar nieuwe groepen, anderzijds bestaande docenten versterken.”
Limburg kent de komende jaren een overschot aan docenten. “Door tijdelijke detachering van Limburgse docenten willen we het tekort in de regio Utrecht verminderen. Dit betekent wel dat deze mensen moeten verhuizen of een stevige reistijd voor lief moeten nemen. De vergoeding hiervoor is een aandachtsveld, net als de rechten van docenten bij de voormalige en nieuwe werkgevers. Best een complexe puzzel. Toch hopen we al voor het nieuwe schooljaar de eerste matches tot stand te brengen. De komende twee jaar willen we twintig Limburgse docenten verleiden om naar Utrecht te komen.”
Een tweede project van het Edupact richt zich op het bank- en verzekeringswezen. “Daar kan de aanhoudende daling van werkgelegenheid voor medewerkers aanleiding zijn om te kiezen voor een nieuw perspectief in een andere sector. Met een versneld programma proberen we de overstap naar het onderwijs aantrekkelijker te maken.” Voor die overstap zijn aanvullende vaardigheden en competenties nodig. “De lerarenopleidingen van HU en UU hebben samen een bootcamp ontwikkeld. Bij mensen die vanuit zijinstroom een opleiding willen volgen, worden eerst de eerder verworven competenties geïnventariseerd en gewaardeerd. Om een indruk te krijgen van het onderwijsvak lopen zij drie dagen mee als klassemanager. Is het enthousiasme nog steeds aanwezig dan kunnen zij zich inschrijven voor de opleiding. Op basis van de gevalideerde competenties is dat mogelijk via een versneld maatwerktraject.” Belangrijk, want timing is cruciaal. “Het lerarentekort stijgt snel. Als zijinstromers eerst de volle vier opleidingsjaren moeten doorlopen, geeft dat niet de gewenste oplossing op afzienbare termijn. Daarom zoeken we naar versnellingsmogelijkheden, bijvoorbeeld via een combinatie van werken en leren.”
Professionele instromers uit andere sectoren kiezen volgens Koldewijn vaak bewust voor een baan in het onderwijs. “Ze gaan er echt voor. Drijfveer is om na hun zakelijke loopbaan iets te willen betekenen voor jongeren.” Deze maatschappelijke component speelt in meerdere opzichten bij een derde project vanuit het Edupact. “Er zijn statushouders die in het land van herkomst les gaven of een baan hadden die raakvlakken heeft met het onderwijs. Uit onderzoek blijkt dat veel van deze mensen graag als docent aan de slag willen. Bij exacte vakken is de kans op een geslaagde match het grootst.” Anders dan bij Limburgse leraren en zijinstromers uit de financiële sector is hierbij het aanbod het uitgangspunt. “Daarom ligt de nadruk op het laten aansluiten van vaardigheden bij de vraag. Statushouders volgen delen van de lerarenopleiding en kunnen wennen aan ons onderwijssysteem. Ook is veel aandacht voor de Nederlandse taal. Beheersing ervan op een goed basisniveau is een voorwaarde om in het onderwijs te kunnen functioneren.”
Een groep van vijftien deelnemers start met een pre-bachelor. “Wij hopen dat er nog veel statushouders zullen volgen. De opleiding tot leraar vraagt forse inspanningen maar hun motivatie is groot. Voor de maatschappij is het een fantastische manier om het talent van deze mensen te ontsluiten. Als docent hebben zij een baan met toekomst én leveren een waardevolle bijdrage aan de samenleving.”
Voordat het zover is, wacht een intensief traject. “Er is sprake van gepersonaliseerd leren; echt maatwerk met veel randvoorwaarden. Zoals de financiering. Idealiter neemt een school als toekomstig werkgever de benodigde investering voor zijn rekening. Dat zal echter niet in alle gevallen lukken. Subsidies kunnen dan uitkomst bieden. Ook bijdragen uit mvo-fondsen van bedrijven zijn zeer welkom.”
Kinderen hebben recht op goed onderwijs. “Tegelijkertijd is ons menselijk kapitaal de aorta van de samenleving. Opleiding en ontwikkeling zijn een voorwaarde voor welvaart en groei. Een tekort aan leraren tast het economisch fundament aan.” Het onderwijs kan dit vraagstuk niet alleen oplossen. Daarom nodigt Koldewijn EBU-stakeholders uit om waar mogelijk aan te sluiten bij projecten van het Edupact en alert te zijn op nieuwe mogelijkheden. “Denk aan het inzetten van tijdelijk overcomplete medewerkers in het onderwijs. Verder kan het talent van statushouders ook voor bedrijven van waarde zijn. Onbekend maakt onbemind. De potentie van deze doelgroep wordt op de arbeidsmarkt nog amper benut.”
Koldewijn pleit voor een prominente plek van onderwijs en het lerarentekort op de strategische regionale agenda voor human capital. “Onze sector staat immers aan de basis van de kenniseconomie. Naast aandacht voor deze cruciale rol is ook praktische ondersteuning nodig met mensen en middelen. Het traject bij de actuele projecten van het Edupact is vele malen intensiever dan standaard arbeidsbemiddeling. Om de kansen maximaal te benutten, is meer organisatiekracht en uitvoeringscapaciteit nodig.”
