Onderstaande blog van Douwe Grijpstra, manager arbeidsmarkt bij Panteia, geeft aan de hand van een eenvoudige case aan dat het oplossen van de krapte op de arbeidsmarkt niet alleen een kwestie van passend beleid maken is. Er moet ook gekeken worden naar meer voor de hand liggende interventies zoals het slimmer omgaan met werkroosters. De observatie van Douwe onderstreept hiermee de ambitie van de Utrecht Talent Alliantie om elk talent optimaal te benutten.
De arbeidsmarkt is krap en blijft krap. Arbeidsmarktexperts zoeken hard naar oplossingen. Soms moet je wat verder zoeken dan in de sfeer van scholing, reserves, technologie en beter beroepsonderwijs.
Vanochtend vertelde mijn vrouw over haar werk. Dat bracht een aspect naar voren dat volgens mij van groot belang is voor het arbeidsmarkt- en personeelsbeleid: het inroosteren van personeel. Wat was er aan de hand? Met veel moeite had het verpleeghuis een nieuwe medewerker geworven. Die wilde als alleenstaande moeder alleen van 9 tot 3 werken. In een verpleeghuis is het voor 9 uur spitsuur. Gisteren zat mijn vrouw daardoor letterlijk in de shit. Eén van de zwaardere bewoners had zichzelf bevuild, maar om die te verschonen moet je met zijn tweeën zijn.
Wat leert dit ons? Te weinig aandacht voor roosteren kan tot afhaken van zittend personeel leiden. Ze zoeken naar een andere baan of krijgen een burn-out of fysieke klachten. Een onderzoeksvoorbeeld: ruim 20 jaar geleden deden wij onderzoek bij een groot bedrijf. Twee derde van de medewerkers bleef er jarenlang werken, terwijl het andere derde steeds wisselde. Dat laatste bezorgde de HR-afdeling veel hoofdpijn. Uit het onderzoek bleek dat de zittende medewerkers de prettige roosters hadden gemonopoliseerd. De nieuwelingen mochten steeds de rotroosters invullen. Daar hadden ze geen zin in en gingen op zoek naar een nieuwe baan. In 2002 was de werkloosheid historisch laag. Het vinden van een nieuwe baan was toen totaal geen issue.
Sindsdien ben ik dit vaker tegengekomen. In een bepaalde branche werd bijvoorbeeld geconstateerd dat werkgevers in de loop van een jaar geen gediplomeerde schoolverlaters meer konden werven. Het bleek dat ze vaak vacatures voor werk op ongelukkige tijden hadden, omdat het zittend personeel de prettige roosters had geclaimd. Daar tegenover ben ik ook een supermarktmanager tegengekomen, die inroosteren als haar belangrijkste taak zag. Dat deed zij heel zorgvuldig en wist daardoor haar medewerkers goed vast te houden en het tot supermarktmanager van het jaar te brengen.
Inroosteren is erg belangrijk en moet je niet alleen overlaten aan de techniek (een roosterprogramma van een ICT-bedrijf) of aan een amateur binnen het ‘zelfsturende’ team. Dan blijkt uiteindelijk die roostermaker zelf vaak wel heel erg te sturen. Zorg ervoor dat niet steeds de minder assertieve medewerkers de rotroosters krijgen of dat je buigt voor zzp’ers die de weekend- en nachtdiensten verafschuwen. Je loopt daarmee namelijk groot risico dat de vaste medewerkers op een gegeven moment weglopen of hun werk niet meer aankunnen en burn-out gaan.
Douwe Grijpstra